Ghi chú Ngưu_Hống_(nước)

  1. Vương quốc đầu tiên của người Lào là Lan Xang được thành lập vào năm 1354. Như vậy khái niệm Ai Lao trong thời gian này có khả năng không phải chỉ một quốc gia, mà là một cộng đồng/bộ tộc người Lào.
  2. Kỷ Mão, [Đại Định] năm thứ 20 [1159]... Nước Ngưu Hồng dâng voi hoa. Mùa hạ, tháng 5, Ngưu Hồng và Ai Lao làm phản. Có khả năng từ chuyến đi sứ mùa xuân năm 1159 thì Ngưu Hống đã được nhà Lý xem như đất nội thuộc Đại Việt. Từ sự kiện tháng 5 năm 1159, Ngưu Hống không còn được gọi bằng "nước" trong sách sử Việt Nam.
  3. Kỷ Tỵ, [Khai Thái] năm thứ 6 [1329],... Mùa đông, Thượng hoàng đi tuần thú đạo Đà Giang, đích thân đi đánh man Ngưu Hống...[3]
  4. Sau này Hưng Hiếu Vương đi đánh man Đà Giang...
    Đinh Sửu, [Khai Hựu] năm thứ 9 [1337]... Sai Hưng Hiếu Vương dẹp người man Ngưu Hống...
  5. Châu Mộc... Đời Trần là đất đạo Đà Giang.[4]
    Châu Đà Bắc... nguyên là đất châu Mộc.[5]
    Châu Thuận... Đời Trần là đất đạo Đà Giang.[6]
  6. Canh Tuất, [Thiệu Khánh] năm thứ 1 [1370],... Mùa đông, tháng 10, vua vì có con gái làm hoàng hậu (của Nhật Lễ), sợ vạ lây đến mình, tránh ra trấn Đà Giang (tức Gia Hưng), ngầm hẹn với các em là Cung Tuyên vương Kính, Chương Túc quốc thượng hầu Nguyên Đán, Thiên Ninh công chúa Ngọc Tha hội ở sông Đại Lại, phủ Thanh Hóa để dấy quân.
  7. Chưa rõ thành phần tộc người của Trịnh Giác Mật. Giả thuyết đưa ra khả năng ông là người Thái hoặc người Mường.
  8. Trước đó, thời Nhân Tông, Ngưu Hống cùng Đạo Mật vào chầu, cho trở về.[3]
  9. Song chiến dịch này, Thượng hoàng đích thân chỉ huy, hiệu lệnh nghiêm minh, uy thanh vang dội, Ai Lao nghe tiếng chạy tan.[3]

Liên quan

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Ngưu_Hống_(nước) http://lichsuvanhoathai.com/category/quam-to-muong... http://lichsuvanhoathai.com/quam-to-muong/ban-dich... http://lichsuvanhoathai.com/quam-to-muong/ban-dich... http://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/sach/dvs... http://baotangsonla.vn/index.php?module=hoso_hv&ac... http://daibieunhandan.dienbien.gov.vn/Article/1721... http://sonla.gov.vn/tin-tuc-su-kien/-/asset_publis... https://web.archive.org/web/20171024144759/http://... https://web.archive.org/web/20181105160452/http://... https://baodantoc.vn/nhung-le-thuc-ngay-tet-gan-vo...